Özbekistan’da dün yapılan anayasa değişikliği referandumunda oy oranı yüzde 84,54 olurken, “Özbek Anayasa Kanunu’nu kabul ediyor musunuz?” Seçmenlerin yüzde 90,21’i “Evet”, yüzde 9,35’i “Hayır” yanıtını verdi.
Özbekistan Merkez Seçim Komisyonu Başkanı Zayniddin Nizamhocayev düzenlediği basın toplantısında, sabah 08.00’den akşam 20.00’ye kadar süren anayasa değişikliği referandumunda oy sayımlarının tamamlandığını bildirdi.
Nizamhocayev, ilk belirlemelere göre 16 milyon 673 bin 189 seçmenin, yani toplam kayıtlı seçmenin yüzde 84,54’üne tekabül ettiğini belirterek, “Özbekistan Anayasa Kanunu’nu kabul ediyor musunuz?” Ayrıca seçmenlerin yüzde 90,21’inin “Evet”, yüzde 9,35’inin “Hayır” cevabını verdiğini, oyların yüzde 0,44’ünün geçersiz sayıldığını belirtti.
Nizamhocayev, “Toplam seçmen sayısının yarısından fazlasının yasaya göre oy kullanması nedeniyle anayasa değişikliği referandumunun geçerli sayılması için gerekli katılım sağlandı.” söz konusu.
Anayasa değişikliği referandumu için dün ülke genelinde kurulan 11 bine yakın sandıkta oy kullanma işlemi gerçekleştirildi.
Özbekistan’da 307 bin 895’i yurt dışında olmak üzere 19 milyon 722 bin 809 kayıtlı seçmen bulunuyor. Yurtdışındaki vatandaşlar Türkiye’nin de içinde bulunduğu 39 ülkede kurulan 55 sandıkta oy kullandı.
Anayasa, insan hak ve özgürlükleri, toplum ve birey, ülkenin idari-yerli yapısı ve idaresi ile ilgili konuların değiştirilmesi, cumhurbaşkanlığı görev süresinin 5 yıldan 7 yıla uzatılması, cumhurbaşkanının bazı yetkilerinin devri hakkındadır. parlamentoya, yerel yöneticilerin yetki ve vekillerine, Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nin statüsüne. geçen yıl bazı teklifler kamuoyunun tartışmasına açıldı.
Yasama Meclisi’nin 10 Mart’ta yapılan genel kurulunda “Özbekistan anayasasında yeni düzenlemelere ilişkin kanun” kabul edildi ve ardından Senato Genel Kurulu, söz konusu yeni düzenleme ve değişikliklerin yer aldığı anayasa taslağının sunulmasını onayladı. 30 Nisan’da halk oylamasına sunuldu.
anayasa taslağı
Halkoylamasına sunulan 155 maddeden oluşan anayasa taslağında, anayasaya 27 yeni madde eklendi ve 128 maddenin 91’inde değişiklik yapıldı.
Özbekistan’ın sosyal, laik ve hukuk devleti olarak tanımlandığı yeni anayasada, devletin sosyal yükümlülüklerine ilişkin normlar üç kat artırılırken, “insan hak ve özgürlüklerinin sağlanması devletin en yüksek amacıdır” normu ” de yer almaktadır.
Ülkede dışa açıklık politikasının sürdürülmesine, etkin bir sivil toplumun oluşturulmasına ve kamu denetim kurumlarının daha da geliştirilmesine ilişkin normları da içeren yeni anayasaya göre, 2026 yılından itibaren il ve ilçe belediye başkanları bu göreve seçilemeyecek. aynı zamanda il veya ilçe meclisi başkanı.
Ülke parlamentosunun üst kanadı olan Senato’nun üye sayısının 100’den 65’e düşürülmesi öngörülen anayasada, Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nin statüsüne ilişkin herhangi bir değişiklik yapılmıyor.
Anayasada cumhurbaşkanına ilişkin yeni düzenlemeler yapılırken, cumhurbaşkanının bazı görev ve yetkileri meclise devredilecek ve cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıldan 7 yıla çıkarılacak.
Mevcut anayasada bir kişinin arka arkaya en fazla 2 defa cumhurbaşkanı seçilme hakkıyla ilgili unsuru yeni anayasada yer alıyor.
Anayasa taslağının halk oylamasıyla yürürlüğe girmesinden sonra cumhurbaşkanı, meclis ve senato başkanları, vali, il ve ilçe meclis başkanları, Cumhuriyet başsavcısı ve yüksek mahkeme başkanı gibi üst düzey yetkililerin önceki görevleri sona erecek. dikkate alınacak ve diğer vatandaşlar gibi anayasaya uygun olarak gidip geleceklerdir. en fazla 2 kez seçilme hakkı olacaktır.
